Niełatwa historia

Przez lata poszczególne modele wyznaczały przyszłość motoryzacji lub tylko dorównywały innym. Historia Jeepa Cherokee jest niesztampowa i zaskakuje na każdym kroku. W tym przypadku kolejne generacje pojazdu łączą się ze zmianami dotyczącymi kwestii własnościowej marki Jeep, pozostając w ścisłej korelacji i będąc tym samym wynikiem polityki kolejnych właścicieli.

W nawiązaniu do historii

Początków Jeepa Cherokee należy upatrywać we wczesnych latach sześćdziesiątych, kiedy to debiutował Jeep Wagoneer, przez wielu uznawany za pierwszego SUV-a na świecie. Pojazd został skonstruowany pod kierownictwem wielkiego amerykańskiego projektanta przemysłowego ? Clifforda Brooks Stevensa. Auto znakomicie sprzedawało się przez wiele lat. Premiera Wagoneera miała miejsce w listopadzie 1962 roku i zbiegła się z wprowadzeniem nowej nazwy spółki Kaiser Jeep, powstałej jeszcze w 1953 roku.

Wagoneer był dużym pojazdem adresowanym głównie do rodzin. Próba wskrzeszenia ? głównie z myślą o młodszych klientach ? Jeepstera Commando w 1967 roku na niewiele się zdała. Pojazd sprzedawał się całkiem przyzwoicie, jednak można było zauważyć, że klienci oczekiwali nowego modelu.

Cherokee SJ 1974-1983

W 1970 roku amerykańska firma Motors Corporation AMC przejęła spółkę Kaiser Jeep. Takie działania wywołały szereg zmian ? pojawiły się nie tylko mocniejsze silniki, ale przede wszystkim inny sposób zarządzania marką. Widząc znakomitą sprzedaż Wagoneera, który zmienił nazwę na Super Wagoneer, a tym samym zyskał luksusowy charakter i wiele nowych rozwiązań, postanowiono wprowadzić całkiem nowy pojazd. Auto miało być wariacją na temat Wagoneera i jednocześnie jego tańszą alternatywą. Tym samym w 1974 roku pojawił się Jeep Cherokee SJ, który w materiałach reklamowych był oficjalnie określany jako ?sport utility? (SUV), co poniekąd wskazywało, do kogo pojazd miał być adresowany.

Gabaryty nowego Jeepa (długość ? 4735 mm, szerokość ? 1900 mm, wysokość ? 1687 mm) lokowały go w klasie średniej wielkości pojazdów. Początkowo zaoferowano model dwudrzwiowy, z charakterystycznymi długimi tylnymi szybami i ?głową Czirokeza? na tylnym słupku pojazdu. W roku 1976 pojawiła się bardziej terenowa wersja ? Cherokee Chief (potem Pioneer) ? z ogromnym silnikiem V8 o pojemności 6,6 l. W roku 1977 zadebiutował długo oczekiwany czterodrzwiowy model Cherokee S (Sport). Dostępne były również modele Golden Eagle, Golden Hawk, Classic i Laredo. Do dosyć popularnych należał model Levis, który powstał we współpracy z firmą odzieżową. W kolejnych latach seria zyskała nazwę Denim.

Jak przystało na amerykańskie pochodzenie, pod maską Jeepów montowane były tylko silniki benzynowe. Podstawową jednostkę stanowił silnik AMC l6 pracujący w układzie R6. Motor miał pojemność 4,2 l i był oferowany przez cały czas produkcji. Do 1979 roku montowano też mniejszy silnik 3,8 l. Oprócz niego dostępne były ? dość nowatorskie jak na tamte czasy ? jednostki AMC V8, które dobrze spisywały się w Jeepie Wagoneer, a jeszcze lepiej w lżejszym Cherokee. Silnik V8 o pojemności 5,9 l początkowo specyfikowany był do 177 KM, potem do 198 KM. Jednak gdy te parametry okazywały się niewystarczające, klienci mogli decydować się na większy silnik V8 o pojemności 6,6 l i mocy 215 KM. Modele posiadały trój ? lub czterobiegowe automaty.

Cherokee XJ 1984-2001

Historia Jeepa Cherokee ? jak podają znawcy marki ? powinna zaczynać się właśnie od tego modelu. Choć to poprzednia generacja wyznaczyła kierunek rozwoju, to dopiero model XJ pokazał absolutne nowatorskie podejście do pojazdów terenowych. Historia tej generacji Cherokeego zbiegła się ze zmianami własnościowymi. W 1980 roku AMC ? ówczesny właściciel marki Jeep ? rozpoczął współpracę z Renault. Francuski koncern do 1983 roku posiadał nawet pakiet kontrolny w spółce AMC. Koniec końców w 1987 roku pakiet 47% akcji został sprzedany Chryslerowi. W ten sposób wyodrębniła się nowa firma motoryzacyjna.

Prace nad pojazdem sięgały końca lat siedemdziesiątych, kiedy gotowe było już nadwozie samonośne, powstałe przy zaangażowaniu inżynierów AMC, pod kierunkiem Richarda A. Teague, a potem także Renault. Model Jeep XJ w momencie premiery w 1984 roku całkowicie odciął się od poprzednika, nie tylko przez samonośne nadwozie, ale i przez znacznie mniejsze gabaryty (długość ? 4242, szerokość ? 1791, wysokość ? 1605 mm). Auto było też znacznie lżejsze ? w wersji czterodrzwiowej z silnikiem 4.0 l ważyło 1430 kg. Nic więc dziwnego, że na tle konkurencji Cherokee wypadał znakomicie, pokazując kierunki rozwoju samochodów terenowych. Nową generację z poprzednikiem wiązały tylko prostokątne kształty. W walce o wagę zastosowano sporo ?plastików? ? tylna klapa, przednia atrapa chłodnicy. Zderzaki nadal pozostawały stalowe. Do roku 1990 na niektórych rynkach Cherokee występował też w najbogatszej wersji wyposażenia, która nosiła nazwę Wagoneer, przez co auto często jest mylone z większym modelem. Ponadto w ofercie były też wersje Cherokee Chief, Pioneer, Laredo.

Początkowo pod maską znalazł się debiutujący silnik benzynowy AMC 150 2,5 l o mocy 105-130 KM oraz jednostka 2,8 V6 o mocy 115 KM, która została zamieniona już w 1986 roku na AMC 242 o pojemności 4,0 l. Zaoferowano też turbodiesel Renault 2,1 l, który jednak nie przyjął się w Stanach Zjednoczonych. Jednostka była tam oferowana tylko do 1986 roku, w Europie do 1994. Posiadający tylko 85 KM mocy silnik znacznie odbiegał od oczekiwań klientów. Był też dosyć zawodny i mało żywotny. Przełom w palecie silnikowej nastąpił 1987 roku. Za całe zamieszanie odpowiedzialna była jednostka AMC 242 o pojemności 4,0 l i układzie cylindrów R6. Motor w kolejnych latach był modernizowany ?osprzętowo? i oferowany do końca produkcji, czyli aż do 2001 roku. Jednostka idealnie wpisała się w charakter Cherokeego. Przez klientów była ceniona za dużą moc ? prawie 200KM ? oraz za ogromną bezawaryjność i długowieczność.

Przez pierwsze dwa lata z silnikami montowano czterobiegowe skrzynie manualne, później już tylko pięciobiegowe. Z automatami było podobnie ? początkowo były to trój-, potem cztero-, a na końcu pięciobiegowe rozwiązania. W większości przypadków oferowano model czteronapędowy. Najtańsze wersje Jeepa występowały tylko z napędem na tył. Auto nadal posiadało dwa sztywne mosty, jednak z przodu były one prowadzone już przez układ czterech wahaczy, co znacznie poprawiało komfort podróżnych.

Cherokee znakomicie się sprzedawał, tym samym podbijając kolejne rynki światowe. Od początku produkowany był ? poza Stanami Zjednoczonymi ? także w Chinach, od 1986 roku w Argentynie, od 1987 w Wenezueli, a od 1992 w Egipcie. W 1997 roku, po trzynastu latach obecności na rynku, przyszedł czas na modernizację. Dzisiaj zapewne ?odtrąbiona? byłaby kolejna generacja. Pojazd jednak przeszedł gruntowny lifting nadwozia. Pojawiły się obłe kształty zderzaków, przedniej atrapy, tylnej klapy bagażnika oraz świateł. Wnętrze również uległo przeobrażeniu ? centralnie pojawił się zespolony układ zegarów, wszystko zastało przykryte miękkimi materiałami tapicerskimi, tu również pojawiło się mnóstwo obłych plastików. Zaproponowano zmodernizowane silniki benzynowe 2,5 l i 4,0 l oraz silnik 2,5 l VM Motori, który nie cieszył się dobrą opinią. W 2001 roku zakończono produkcje modelu XJ. W Chinach auto wytwarzano do 2005 roku, ale tylko na wewnętrzny rynek.

Na platformie Cherokee XJ w latach 1986-92 oferowany był też pickup o nazwie Comanche MJ.

Cherokee KJ 2001-2006

Nowy Cherokee zadebiutował w styczniu 2001 roku w Detroit, tym samym zastąpił model XJ. Na rynku amerykańskim pojazd oferowano pod nazwą Liberty KJ, na innych rynkach jako Cherokee KJ. Początkowo nowy model nie został zbyt przychylnie przyjęty. Dopiero z czasem zyskał grono wiernych użytkowników. Cherokee był zupełnie inny od poprzednika, całkowicie nowy, bazujący i nawiązujący do prototypów Jeepa Wranglera Dakar, Jeepstera czy Versity.

W porównaniu do poprzedniego modelu pojazd był dłuższy, nieznacznie szerszy i dużo wyższy (jego wymiary: długość ? 4420 mm, szerokość ? 1810 mm, wysokość ? 1770 mm). Zaoferowano tylko jedno nadwozie pięciodrzwiowe. Auto z zaokrąglonymi elementami, z wyeksponowanymi nadkolami i charakterystycznym frontem absolutnie nie przypominało poprzednika. Dało się słyszeć głosy, że nowy Jeep zdziecinniał. Cherokee przez niektórych był nazywany Pokemonem.

Wraz z pojawieniem się nowej generacji, wprowadzono szereg rozwiązań nieobecnych wcześniej w Jeepach ? inne silniki, niezależne zawieszenie przednie, listwowa przekładnia kierownicza i wiele innych rozwiązań. Nowe silniki to przede wszystkim mocna jednostka benzynowa 3,7 l, znana z Granda i oparta na konstrukcji 4,7 l V8. Motor pracował w układzie V6. Jednostka ? jak czas pokazał ? była ogromnie żywotna i ceniona. Małym zainteresowaniem cieszył się drugi silnik benzynowy ? 2,4 l pracujący w układzie R4. Teoretycznie był oszczędniejszy, jednak aby napędzić pojazd, jego zapotrzebowanie na paliwo gwałtownie wzrastało.

Z diesli początkowo pojawił się 2,5 l VM Motorii, który nie był już tą samą awaryjną jednostką, montowaną w poprzednim modelu. W tym przypadku mieliśmy do czynienia z zupełnie nowym motorem. W roku 2004 roku zaoferowano jego wzmocnioną wersję ? 2,8 l ? która w kolejnych latach została przekonstruowana i wzbogacona o nową turbosprężarkę ze zmienną geometrią przepływu spalin. Za Oceanem w 2005 i 2006 roku próbowano wprowadzić do oferty silnik diesla, jednak klienci nie zaakceptowali takiego rozwiązania. Jednostki napędowe współpracowały z 4- i 5-biegowymi automatami oraz 5- i 6- biegowymi skrzyniami manualnymi. Standardowo układ napędowy ? jak u poprzednika ? był realizowany przez reduktor dwubiegowy. Opcjonalnie klient mógł zdecydować się na opcję z napędem tylko na tył.

W 2005 roku Cherokee przeszedł nieznaczny lifting. W 2006 pojawił Cherokee Renegade z mocno zmodyfikowanym nadwoziem, z charakterystycznym tłoczeniem maski i z dodatkowymi światłami umieszczonymi na dachu. Poza Stanami Zjednoczonymi pojazd był wytwarzany w Egipcie, Wenezueli i Iranie. Produkcję zakończono pod koniec 2006 roku.

Cherokee KK 2007-2012

W 1998 roku Chrysler zawarł partnerstwo z Daimlerem, tym samym tworząc DaimlerChrysler. Połączenie koncernów oznaczało jedno ? przyszedł czas na zmianę polityki firmy. Od tej pory marka Jeep miała również być niżej pozycjonowana od Mercedesa, co znalazło odzwierciedlenie nie tyle w jakości pojazdów, co w specyfikacji wyposażenia i wykończenia. Nowy Cherokee KK, za Oceanem nazwany Liberty KK, nie przypominał już poprzednika. Swoją prostokątną stylizacją był raczej podobny do oferowanego w tamtym czasie Jeepa Commandera. Nawiązywał też do Cherokeego XJ. Auto zachował przy tym zasadnicze proporcje, zbliżone do wcześniejszej generacji Cherokeego KJ. Wymiary katalogowe debiutującego modelu wynosiły kolejno: długość ? 4490 mm, szerokość ? 1840 mm, wysokość ? 1900 mm. Wchodzące do sprzedaży za czasów Daimlera modele Jeepa zwykle korzystały z rozwiązań niemieckich. W tym przypadku właściwie powielono technikę poprzednika.

Do napędu posłużyły dwa silniki. Za Oceanem w ofercie obecny był tylko benzynowy 3,7 l V6. Poza rynkiem amerykańskim zaproponowano ? znaną z poprzednika ? jednostkę diesla 2,8 l CRD. Z przodu nadal pozostawiono zawieszenie niezależne, a z tyłu sztywny most. Pojazd posiadał wzdłużny układ napędowy. Napęd stale był realizowany na tył z możliwością dopięcia przodu. Na tej samej płycie produkowano też bliźniaczego Dodge Nitro.

Model KK sprzedawał się zdecydowanie gorzej niż poprzednik, co było wynikiem kryzysu, który zbiegł się z premierą modelu. Na początku maja 2007 roku DaimlerChrysler w wyniku kryzysu zmuszony został do sprzedaży części amerykańskiej firmy. Początkowo odkupił ją fundusz inwestycyjny. Na szczęście firmę udało się uratować. W połowie 2009 roku rząd amerykański udzielił jej ogromnego wsparcia finansowego, dając zgodę na wejście do koncernu grupie Fiata. Warunkiem koniecznym do objęcie pakietu kontrolnego było stworzenie kilku nowych modeli pojazdów. Po ogromnych spadkach w latach 2008 i 2009 od roku 2010 sprzedaż Jeepa sukcesywnie wzrastała. Ostatni Jeep Cherokee KK zjechał z taśmy produkcyjnej 16 sierpnia 2012, ustępując miejsca nowemu modelowi.

Cherokee KL 2013-

W marcu 2013 roku na targach w Nowym Jorku zaprezentowany został nowy Jeep Cherokee KL, co było jednym z warunków koniecznych, jakie musiały być spełnione, aby 1 stycznia 2014 roku powstała nowa grupa FCA (Fiat Chrysler Automobiles). Przy okazji zrezygnowano z podwójnej nazwy ? Liberty za Oceanem, a Cherokee poza Ameryką.

Cherokee KL był całkowicie nową konstrukcją, odcinającą się od poprzedników. Pojazd powstał w oparciu o innowacyjną, kompaktową platformę Compact U.S. na bazie, której produkowana była już Alfa Romeo. Początkowo wprowadzenie nowego pojazdu wzbudziło niemałe kontrowersje, głównie ze względu na pierwsze zdjęcia pojazdu, na których auto nie wypadało korzystnie. Na fotografiach widoczny był nietypowy front z podłużnymi, wąskimi światłami, załamanie atrapy chłodnicy, a przy tym absolutnie nieterenowe zamknięcie tyłu pojazdu . Ale to nie te elementy były największym problemem. Zaproponowano poprzeczne ustawienie silnika, stały napęd na przód i okresowo dopinany tył, co wśród konserwatystów nie zostało dobrze przyjęte. Podnoszące się głosy zastały szybko uciszone napływającymi z rynku wynikami sprzedaży. Już w pierwszym roku sprzedaży nowy Cherokee kilkukrotnie przebił poprzednią generację.

Cherokee trafia w rynek. Klienci obecnie oczekują pojazdów osobowych, przedkładając komfort nad właściwości terenowe. Jednak tutaj udało się wprowadzić kompromis, czego przykładem jest model Trailhawk z regularnym reduktorem. Ponadto oferowane są specyfikacje Sport i Limited z napędem tylko na przód lub elektorniczno-wiskozowym sterowaniem napędu.

Zaproponowane silniki to również nowe konstrukcje. W pierwszej kolejności zaoferowano model z jednostką benzynową 3,2 l V6, która bazuje na większym rozwiązaniu 3,6 l V6 oferowanym w wyższych modelach Jeepa. Jest to nowy silnik dysponujący mocą 270 KM. Motor jest bardzo oszczędny i konfigurowany przy tym z nową 9-biegową automatyczną skrzynią biegów ZF. Na wybranych rynkach zaproponowano też silnik benzynowy 2,4 l o mocy 180 KM oraz diesel 2,0 Multijet dostępny tylko w Europie i znany ? między innymi ? z produktów Fiata. Silnik konfigurowano z 6-biegową przekładną manualną lub 9-biegowym automatem. Jednostka dysponuje wtedy odpowiednio dobraną mocą równą 140 lub 170 KM.

Przyszłość

Znakomite wyniki sprzedaży Jeepa Cherokee napływające ze wszystkich rynków pokazują świata, że przyszłość tego modelu jest właściwie niezagrożona. Jednych kontrowersyjna stylizacja nie przyciąga, drugich wprost przeciwnie. Model Cherokee KL Trailhawk znów wytyczył standard wielozadaniowego, a przy tym rodzinnego pojazdu, który bez obawy wjedzie w teren.

Oznaczenia literowe poszczególnych modeli Cherokeego zaczynają się od serii ?CJ? (civilian Jeep). Podczas wprowadzania kolejnych modeli w dowolny sposób dobierano literę, która miał znaleźć się przed literą ?J?, oznaczającą ?Jeep?. Wprowadzając model ?KK? zerwano z tą procedurą, tym samym tworząc nową tradycję, w której oznaczenie modelu Cherokee rozpoczyna się od litery ?K?, a druga część jest kolejną literą alfabetu.

Historia modelu

1974 ? pierwszy model Jeepa Cherokee SJ

1976 ? wprowadzenie dużego silnika V8 6,6 l

1977 ? wprowadzenie wersji czterodrzwiowej

1983 ? zakończenie produkcji SJ

1984 ? premiera Cherokee XJ

1986 ? wprowadzenie pięciobiegowych skrzyń biegów

1987 ? wprowadzenie silnika AMC 242 4,0 l

1991 ? dodanie wtrysku wielopunktowego

1995 ? premiera silnika 2,5 TD VM Motori

1997 ? gruntowny lifting pojazdu

2001 ? zakończenie produkcji modelu XJ premiera KJ

2005 ? lifting nadwozia, zmodernizowany silnik 2,8 CRD

2006 ? premiera modelu Cherokee Renegade

2007 ? premiera nowego Cherokeego KK

2010 ? wycofanie pojazdu ze sprzedaży w Europie

2012 ? zakończenie produkcji Cherokee KK

2013 ? premiera nowego modelu Cherokee KL

Autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: archiwum