Jeep Cherokee SJ 1974-1983 cz. I

Jeep Cherokee SJ

Przed Jeepem Cherokee 

Początku modelu Jeepa Cherokee należy szukać w latach sześćdziesiątych, kiedy to debiutował Jeep Wagoneer, przez wielu uważany jako pierwszy SUV na świecie. Zaprojektowany pod kierownictwem wielkiego amerykańskiego projektanta przemysłowego Clifforda Brooks Stevensa,  znakomicie sprzedawał się przez wiele lat.

Jeep Cherokee SJ
Jeep Cherokee SJ

Premiera Wagoneera, która miała miejsce w listopadzie 1962 roku zbiegła się z wprowadzeniem nowej nazwy dla spółki Kaiser Jeep powstałej w jeszcze w 1953. Jednak był to duży pojazd adresowany głównie do rodzin. Próba wskrzeszenia w 1967 roku  Jeepstera Commando z myślą o młodszych klientach na nie wiele się zdała, pojazd choć dosyć przyzwoicie się sprzedawał to jednak widać było, że klienci oczekują nowy model. 

Jeep Cherokee SJ - głowa na tylnym słupku
Jeep Cherokee SJ- głowa na tylnym słupku

W 1970 roku Amerykańska Motors Corporation  AMC przejmuje spółkę Kaiser Jeep, wraz z nową firmą pojawiły się nowe mocniejsze silniki, pojawił się też inny sposób zarządzania marką. Widząc znakomitą sprzedaż Wagoneera, który w latach zmienił nazwę na Super Wagoneer przyjmując luksusowy charakter i wiele nowych rozwiązań postanowiono wprowadzić nowy pojazd będący jego wariacją a jednocześnie tańszą alternatywą. Tym samym w 1974 roku pojawił się Jeep Cherokee SJ, w materiałach reklamowych był oficjalnie już nazwany jako ?sport utility? (SUV), co poniekąd wyjaśniało do kogo miał być adresowany.

Jeep Cherokee SJ
Jeep Cherokee SJ

 

Wymiary 

Jego wymiary długość 4735 mm szerokość 1900 mm i wysokość 1687 mm lokowały go w klasie średniej wielkości pojazdów. Początkowo zaoferowano model dwudrzwiowy, z charakterystycznymi długimi tylnymi szybami i ?głową Czirokeza? na tylnym słupku pojazdu. W roku 1976 pojawiła się bardziej terenowa wersja Cherokee Chief (potem Pioneer) z ogromnym silnikiem V8 o poj 6,6l, w kolejnym 1977 roku zadebiutował długo oczekiwany model Cherokee S (Sport) czterodrzwiowy, dostępne też były modele Golden Eagle, Golden Hawk, Classic , Laredo.

Jeep Cherokee Sj Levi's
Jeep Cherokee Sj Levi’s

Do dosyć popularnych stylizacji należał model Levis powstały we współpracy z firmą odzieżowy w kolejnych latach nazwany Denim. Jak przystało na amerykańskie pochodzenie pod maską montowane były tylko silniki benzynowe, podstawową jednostką z jaką można było spotkać w Cherokeem był silnik AMC l6 pracujący w układzie R6 o poj 4,2l oferowany przez cały okres produkcji, do 1979 roku była też montowana mniejsza jednostka 3,8l. Oprócz niego dostępne były silniki AMC V8, na tamte lata były to nowoczesne jednostki znakomicie spisująca się w Jeepie Wagoneer a jeszcze lepiej w lżejszym Cherokee. Silnik V8 o pojemności 5,9l specyfikowany początkowo do 177 KM a potem do 198 KM, jednak gdy okazywało się to mało to klienci mogli decydować się na większy silnik V8 o pojemności 6,6l i mocy 215 KM. Modele posiadały trzybiegowe automaty lub czterobiegowe automaty. 

Jeep Cherokee Sj 1978
Jeep Cherokee Sj 1978

Oznaczenia literowe poszczególnych modeli Cherokeego mają kontynuację od modelu ?CJ? (civilian Jeep). Podczas wprowadzania kolejnych modeli w dowolny sposób dobierano literę która miał się znaleźć przed literą ?J? oznaczającą Jeep. Wprowadzając model ?KK? zerwano z tą procedurą a rozpoczęto nową gdzie oznaczenie modelu Cherokee rozpoczyna się od litery ?K? a druga litera jest dobrana jako kolejna litera alfabetu. .   

Jeep Cherokee Chief 1981
Jeep Cherokee Chief 1981

Historia modelu 

1974 pierwszy model Jeepa Cherokee SJ 

1976 duży silnik V8 6,6l 

1977 wersja czterodrzwiowa

1983 zakończenie produkcji SJ

1984 premiera Cherokee XJ 

1986 skrzynie pięciobiegowe 

1987 wprowadzenie silnika AMC 242 4,0l 

1991 wtrysk wielopunktowy 

1995 silnik 2,5 TD VM Motori 

1997 gruntowny lifting pojazdu 

2001 zakończenie produkcji modelu XJ premiera KJ 

2005 lifting nadwozia, zmodernizowany silnik 2,8 CRD 

2006 model Cherokee Renegade

2007 premiera nowego Cherokeego KK

2010 wycofanie pojazdu ze sprzedaży w Europie

2012 zakończenie produkcji Cherokee KK

2013 premiera nowego modelu Cherokee KL

2018 lifting modelu Cherokee KL

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer (1963-91) cz. I

Jeep Grand Wagoneer 1991

Jeep Wagoneer został wprowadzony do sprzedaży jeszcze za czasów Willysa w początkach lat sześćdziesiątych to fenomen, który  bez większych zmian przetrwał przez kolejnych, prawie trzydzieści lat.

Był świadkiem kolejnych zmian właścicielskich: od Kaisera, przez AMC, aż wreszcie do połączenia z Chryslerem. Jeep Wagoneer był również pierwszym w historii marki pojazdem full-size (SJ) i prekursorem, pierwszym z obecnych SUV-ów. 

Jeep Wagoneer 1974 i Jeep Grand Wagoneer 1981
Jeep Wagoneer 1974 i Jeep Grand Wagoneer 1981

Willys-Overland, ówczesny właściciel marki Jeep, od połowy lat czterdziestych w swojej ofercie  zabudowanych, cywilnych nadwozi posiadał jedynie model Station Wagon. Ponadto oferował tylko CJ-ty w różnych konfiguracjach oraz dostawcze modele FC. Konstrukcja modelu Station Wagon bazowała na ramie CJ-ta ? została ona jednak wydłużona, a rozstaw osi wynosił 104?? (2 640 mm). Pojazd posiadał stalowe, trzydrzwiowe nadwozie z przednią kanapą i dwoma, wzdłużnymi rzędami siedzeń, na których mogło podróżować w sumie siedem osób. Początkowo pierwsze kombi Jeepa występowało wyłącznie z napędem kół tylnych i z czterocylindrowym silnikiem Go Devil o pojemności 2,2 l i mocy 60 KM ? takim samym jak w wariantach CJ2A. Obok wersji osobowych powstawały samochody użytkowe ? Utility Wagon z napędem 4×4 oraz Panel Delivery. Pierwszy z nich był furgonem przeszklonym, drugi ? zabudowanym. 

Choć model Station Wagon odniósł ogromy sukces, to na początku lat sześćdziesiątych klienci oczekiwali już czegoś nowocześniejszego. Wtedy zaproponowano Jeepa Wagoneera SJ, który zrewolucjonizował podejście do użytkowych pojazdów. 

W kolejnych częściach opisujemy Jeepa Wagoneera z podziałem uwzględniającym zasadnicze modernizacje. 

Jeep Wagoneer 1974, Jeep Grand Wagoneer 1981, Jeep Cherokee
Jeep Wagoneer 1974, Jeep Grand Wagoneer 1981, Jeep Cherokee

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer 1963 ? pierwszy cz. II

Jeep Wagoneer 1964

Bogacące się społeczeństwo amerykańskie oczekiwało dużego, pojemnego i luksusowego kombi. A skoro na ulicach pojawiły się osobowe ?krążowniki?, przyszedł też czas na duże terenówki.

Nastała epoka komfortowych limuzyn. Początek lat sześćdziesiątych to wysyp mniej spartańskich od CJ-ów pojazdów terenowych dziś nazywanych SUV-ami. Przypomnijmy historię: pierwszy z wielkich był debiutujący w 1961 roku  International Harvester?s Scout, drugi Jeep Wagoneer a kolejny ? Ford Bronco zaprezentowany w sierpniu 1965 roku. Cztery lata później do tej grupy dołączył Chevy Blazer. Żeby nie zostać w tyle, Jeep musiał uderzyć ? uderzyć szybko i mocno. Prace nad Wagoneerem i bliźniaczym pickupem o nazwie Gladiator ruszyły już w 1959 roku. Odpowiedzialny za nie był Bob Sheaves, inżynier marki. Pierwsze projekty były gotowe już w marcu 1960 roku, a egzemplarze seryjne opuściły bramy fabryki dwa lata później. Dla Jeepa był to przełomowy moment. 

W 1963 roku w wyniku przekształceń własnościowych doszło do zmiany nazwy Willys Motors na Kaiser Jeep Corporation. Kaiser ? co prawda ? był właścicielem Willysa już od 10 lat, ale na zmianę nazwy zdecydował się dopiero po premierze Wagoneera, by podkreślić, jak nowy model jest ważny dla marki. 

 

Jeep Wagoneer 1963
Jeep Wagoneer 1963

Następca modelu Station Wagon został Jeep Wagoneer, który spełniał oczekiwania ówczesnych klientów. Jego nadwozie nie odbiegało od standardów epoki: było szerokie, ciężkie i z mnóstwem chromowanych elementów. Jeep Wagoneer całkowicie zatracił wizerunek terenowego protoplasty ? modelu CJ. Podczas prac projektowych postawiono na nowoczesność i funkcjonalność. Pojawiła się długa i płaska maska oraz charakterystyczny, podcięty pas przedni z podwójnymi reflektorami. Projekt nowej atrapy chłodnicy powszechnie nazywano rhino grill, choć tak naprawdę bardziej kojarzył się z zębami bobra niż z nosorożcem. Taki front pojazdu przetrwał do 1965 roku. 

W ofercie producenta największą popularnością cieszyło się czterodrzwiowe kombi. Dostępny był też model dwudrzwiowy, który nie znajdował jednak wielu entuzjastów, dlatego w 1968 roku zaprzestano jego produkcji. 

Pierwsze egzemplarze Wagoneera wyposażone były w nowoczesny silnik Tornado o pojemności 3,8 l i o bardzo dobrych osiągach ? 140 KM i 210 Nm. Układ napędowy stanowiły sztywne mosty Dana 27 montowane na przedniej osi oraz Dana 44, które swoje miejsce znalazły na osi tylnej, z dodatkową opcją Power-Lok, czyli mechanizmem różnicowym o ograniczonym poślizgu. Osie prowadzone były resorami piórowymi, a na kołach Wagoneera znalazły się wspomagane podciśnieniowo hamulce. Za przekazanie napędu odpowiadała trzybiegowa skrzynia manualna wraz ze skrzynią rozdzielczą z dołączanym napędem przednim. W produkcji znalazły się także tylnonapędowe wersje z niezależnym zawieszeniem przednim. 

Jeep Wagoneer 1963
Jeep Wagoneer 1963

Do ciekawych rozwiązań Wagoneera należała pokrywa bagażnika z szybą opuszczaną jak w drzwiach bocznych, tyle że bez ramki. Pojazd był oferowany w dwóch wersjach wyposażenia: Standard i Custom. Równocześnie z rozpoczęciem produkcji modelu pasażerskiego podjęto produkcję wersji użytkowych z dzielonymi pionowo drzwiami bagażnika. W ofercie znajdowały się ? miedzy innymi ? wersje dwudrzwiowe z panelami bocznymi zamiast szyb w tylnej części. W 1963 roku do oferty dołączyła opcja trzybiegowej skrzyni automatycznej ? Wagoneer stał się pierwszym wytwarzanym seryjnie samochodem terenowym z automatem.

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Super Wagoneer 1966-69 cz. III

Jeep Super Wagoneer 1967

 

Jeep Super Wagoneer to pierwszy pełnoprawny SUV na świecie.  Dysponował potężnym silnikiem, dużym przedziałem pasażerskim i oczywiście był luksusowo wykonany. 

W roku 1965, poniekąd jako odpowiedź na wprowadzenie Forda Bronco, w ofercie Jeepa Wagoneera pojawił się pierwszy silnik V8 (Vigilante o pojemności 5,4 l), a rok wcześniej najlepsza i najdłużej produkowana (1964-1979) skrzynia automatyczna ? GM TH400 (Turbo Hydra-Matic). Pod koniec 1965 roku w grudniu zaprezentowano model Super Wagoneer, który ? jak na ówczesne czasy ? znacznie wyprzedzał konkurencję pod względem standardu wyposażenia.

Jeep Super Wagoneer 1967
Jeep Super Wagoneer 1967

Dysponował on silnikiem V8 AMC 327 o mocy 270 KM współpracującym z automatyczną skrzynią biegów oraz szeregiem dodatkowego wyposażenia ? wspomaganym układem kierowniczym z kierownicą regulowaną w siedmiu położeniach oraz wzmocnionym, wspomaganym układem hamulcowym.

Jeep Super Wagoneer 1967
Jeep Super Wagoneer 1967

We wnętrzu  kierowca mógł znaleźć skórzaną tapicerkę (najczęściej w kolorze czerwonym), klimatyzację, składane fotele oraz przyciemniane w tylnej części szyby.

Jeep Super Wagoneer 1967
Jeep Super Wagoneer 1967

Na zewnątrz pojazd wyróżniało winylowe, czarne pokrycie dachu, pas z chromowanymi listwami wzdłuż biegnący pojazdu oraz aluminiowe felgi z białymi otokami opon. 

Wraz z Super Wagoneerem wprowadzono nowy pas przedni (razor grill), tym samym wyróżniając Wagoneera SJ od modelu pikup Jeepa Gladiatora i innych użytkowych modeli serii J.

Jeep Super Wagoneer 1967
Jeep Super Wagoneer 1967

Produkcja Super Wagoneera nie trwała zbyt długo, została zakończono w 1969 roku. W kolejnych  latach 1967-71 do regularnej oferty Wagoneera dołączył silnik Buicka ? V8 Dauntles.

Jeep Super Wagoneer 1967

 

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: archiwum autora

 

Jeep Wagoneer 1970 ? 73 cz. IV

Jeep Wagoneer 1971

 

Kolejne modernizacje i zmiany wprowadzono w Wagoneerze już pod panowaniem AMC (American Motor Corporation), które w 1970 roku odkupiło od Kaisera przedsiębiorstwo wraz z marką Jeep.

Wraz z nowym właścicielem pojawiło się wiele zmian, dotyczyły one głównie silników, ale nie tylko. 

Jeep Wagoneer 1971
Jeep Wagoneer 1971

W celu wyróżnienia zmianie uległ front pojazdu. Został on poniekąd ujednolicony ? tzn. wszystkie modele użytkowe serii J w 1970 roku otrzymały długi razor grill z pionowymi otworami, natomiast osobowy Jeep Wagoneer SJ dostał atrapę cheese grater, charakteryzującą się drobnymi, prostokątnymi tłoczeniami, oraz nowe, umieszczone w narożnikach błotników frontowych, ozdobne, chromowane kierunkowskazy.

Jeep Wagoneer 1971
Jeep Wagoneer 1971

 

W roku 1971 roku wprowadzono nową paletę silników AMC ? spójną dla wszystkich modeli amerykańskiego producenta. W Jeepie Wagoneerze była to rzędowa szóstka AMC 258 o pojemności 4,2 l oferowana w latach 1971-1973 oraz silniki V8. Do najważniejszych należał oczywiście AMC 360 o pojemności 5,9 l, który był oferowany do końca produkcji, czyli do 1991 roku. Jednostki AMC V8 w roku 1970 były już po modernizacji i posiadały nową głowicę i osprzęt. W roku 1974 do oferty Wagoneera trafiła też najmocniejsza wersja silnika AMC 401 o pojemności 6,6 l i mocy znacznie powyżej 300 KM. Jeep  Wagoneer był wyposażany w nią do 1978 roku, kiedy to z uwagi na restrykcyjne przepisy zaprzestano ich produkcji. 

Jeep Wagoneer 1971
Jeep Wagoneer 1971

 

W 1971 roku klientom zaoferowano krótką, luksusową, limitowaną serię Super Custom. Dwa lata później wprowadzono nowoczesną skrzynię rozdzielczą Borg-Warnera Quadra-Trac napędzającą stale obydwa mosty Wagoneera. Pozwoliło to na wycofanie kłopotliwego rozwiązania dopinania przedniej osi oraz sprzęgiełek piast. Na przedniej i tylnej osi wprowadzono mosty Dana 44, ponadto na przodzie znalazły się hamulce tarczowe.

Jeep Wagoneer 1971
Jeep Wagoneer 1971

 

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer 1974 ?1977 cz. V

Jeep Wagoneer 1974

W 1974 na bazie Wagoneera powstał model Cherokee SJ, który dał początek nowej linii produktowej. Na decyzję o jego wprowadzeniu spory wpływ miało zakończenie produkcji słabo sprzedającego się i przestarzałego Jeepstera Commando oraz chęć pozyskania nowej, młodszej grupy klientów. 

Jeep Cherokee początkowo był dostępny jedynie w wersji dwudrzwiowej. W 1977 roku wprowadzono wariant czterodrzwiowy. Bazujący na podzespołach i silnikach Wagoneera pojazd był bliźniaczo do niego podobny. Wyróżniał się jedynie frontem, który był niczym innym jak atrapą chłodnicy z 1966 roku (razor grill).

Jeep Wagoneer 1974
Jeep Wagoneer 1974

Jeep Wagoneer natomiast od 1974 do 1978 roku  produkowany był z atrapą o tym samym kształcie, ale z dodatkowymi elementami w postaci kwadratowych, żółtych świateł określanych jako egg crater. W 1975 roku, co należy odnotować, po raz pierwszy w opcji pojawiły się drewniane listwy na bokach pojazdu. Rok później Wagoneer otrzymał wzmocnioną ramę oraz przeprojektowane przednie zawieszenie i układ kierowniczy.

Jeep Wagoneer 1974
Jeep Wagoneer 1974

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer Limited 1977-78 cz. VI

Jeep Wagoneer 1978

W 1978 roku wprowadzono zmiany w zakresie wyposażenia. Nadal figurowała wersja Standard, jednak opcję Custom zastąpiono bogatą wersją Limited.

Jeep Wagoneer 1978
Jeep Wagoneer 1978

Nowy, ekskluzywny Wagoneer wyprzedzał konkurującego z nim Forda. Klient otrzymywał bowiem napęd Quadra-Trac, wspomaganie kierownicy, hamulce tarczowe, automatyczną skrzynię biegów, skórzane fotele kubełkowe, tempomat, klimatyzację, radioodtwarzacz i dywanowe wykładziny bagażnika. W opcji dostępny był silnik AMC 401 V8 6,6 l. Przez kolejne lata sprzedaż utrzymywała się na poziomie nieprzekraczającym 20 tys. egzemplarzy na rok. Wprowadzone zmiany i pojawienie się modelu Limited pod koniec lat siedemdziesiątych doprowadziły do skokowego wzrostu ? w 1977 i 1978 do klientów trafiło prawie 30 tys. pojazdów.

 

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer 1979-83 i Jeep Grand Wagoneer 1984-85 cz. VII

Jeep Grand Wagoneer 1984

Rok 1979 był początkiem inwestowania Renault w AMC. Jak się później okazało,  nie był to najszczęśliwszy okres w historii Jeepa. W 1979 roku modele SJ Wagoneer i Cherokee poddano kolejnemu liftingowi nadwozia ? znów zmienił się kształt pasa przedniego; pojawiły się prostokątne reflektory i jednoczęściowe, chromowane, aluminiowe zderzaki. Nowy grill stał się bardziej masywny i uwypuklony w części środkowej, a do tego przyjął szereg poziomych, chromowanych linii i został nazwany pig nose.

Jeep Wagoneer 1979
Jeep Wagoneer 1979

W latach 1979-80 taki sam front został użyty w modelach Cherokee i serii J-Track. W celu odróżnienia poszczególnych wariantów w 1981 roku modele użytkowe serii J i Cherokee otrzymały znów płaską atrapę muscle z pionowymi szczeblami ? ta zachowała się do końca produkcji Cherokeego i do 1985 roku w przypadku serii użytkowej J. W Wagoneerze natomiast front pozostawiono bez zmian do 1985 roku.

Od roku 1979 pojazd był dostępny w wersji dwubarwnej. Dwa lata później pojawił się model Brougham, który otrzymał zmodernizowane wykończenie wnętrza, w tym elementy drewniane na desce rozdzielczej i klaksonie oraz elektrycznie otwieraną szybę tylnej klapy. Na zewnątrz pojazd wyróżniał się około dziesięciocentymetrową, drewnianą listwą biegnącą wzdłuż boku. Nadal pozostawiono najbogatszą wersję Limited z seryjnie montowanym systemem Quadra-Trac, automatyczną skrzynią oraz elektrycznymi szybami i zamkami drzwi. 

Początek lat osiemdziesiątych to fala kryzysu, jaka dosięgnęła rynek motoryzacyjny i wymusiła pewne zmiany. Wagoneer po dużym spadku (1980 rok) powoli zwiększał sprzedaż. Nie były to jednak wyniki z końca lat osiemdziesiątych. Zapadła więc decyzja o wprowadzeniu nowego pojazdu. Wszystko odbywało się jednak stopniowo ? w 1983 roku zakończono produkcję modelu Cherokee SJ oraz zrezygnowano z  wariantu Custom w ofercie Wagoneera. Kolejny rok ? 1984 ? był dla Jeepa przełomowy. Wprowadzono wtedy całkowicie nowego, mniejszego Wagoneera XJ, a poczciwemu Wagoneerowi dodano przedrostek Grand i pozostawiono go w ofercie w jednej konfiguracji wyposażenia. W 1984 roku przekroczono liczbę 20 tys. sprzedanych egzemplarzy.

 

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Wagoneer 1986 -1991 ostatnie zmiany cz. VIII

Jeep Grand Wagoneer 1989

Ostatnie zmiany w Grand Wagoneerze wprowadzone zostały w 1986 roku. Na zewnątrz pojawiło się nowe maskowanie chłodnicy a na końcu maski ? pionowy znaczek „Jeep”. Nieznacznie zmieniły się listwy „drewniane” na boku pojazdu a w części tylnej pojawiły się pionowe reflektory.

Jeep Grand Wagoneer 1989
Jeep Grand Wagoneer 1989

Więcej zmian wprowadzono w środku pojazdu, wyróznikiem są kwadratowe wskaźniki, które zastąpiły okrągłe, kierownicę z nowymi przełącznikami, a także odświeżoną tapicerkę siedzeń i drzwi.

Jeep Grand Wagoneer 1989
Jeep Grand Wagoneer 1989

W kwestii jednostek napędowych ograniczono się tylko do silnika V8 AMC 360 i automatycznej transmisji. System Select-Trac zyskał nowy mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu Trac-Lok. W roku 1987 w 25. rocznicę wprowadzono niewielkie zmiany, w tym nowe elementy i kolory tapicerki. Wprowadzane modernizacje zapewniały stabilną sprzedaż, jednak produkcja powoli stawała się nieopłacalna. W roku 1989 do klientów trafiło 10 tys., w 1990 około 6 tys., a w 1991 tylko 1 560 egzemplarzy Grand Wagoneera.

Jeep Grand Wagoneer 1989
Jeep Grand Wagoneer 1989

W 1987 roku AMC zostało kupione przez Chryslera. Wprowadzone zmiany w obrębie pojazdów Jeepa objęły wszystkie modele oprócz Wagoneera. Podzespoły napędowe używane tylko do produkcji Grand Wagoneera podrażały znacząco jego produkcję. W 1991 roku, po prawie trzydziestu latach, podjęto decyzję i zakończono wytwarzanie tego modelu.

autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: producent, archiwum autora

 

Jeep Cherokee – historia

Jeep Cherokee SJ

Niełatwa historia

Przez lata poszczególne modele wyznaczały przyszłość motoryzacji lub tylko dorównywały innym. Historia Jeepa Cherokee jest niesztampowa i zaskakuje na każdym kroku. W tym przypadku kolejne generacje pojazdu łączą się ze zmianami dotyczącymi kwestii własnościowej marki Jeep, pozostając w ścisłej korelacji i będąc tym samym wynikiem polityki kolejnych właścicieli.

Jeep Cherokee SJ
Jeep Cherokee SJ

W nawiązaniu do historii

Początków Jeepa Cherokee należy upatrywać we wczesnych latach sześćdziesiątych, kiedy to debiutował Jeep Wagoneer, przez wielu uznawany za pierwszego SUV-a na świecie. Pojazd został skonstruowany pod kierownictwem wielkiego amerykańskiego projektanta przemysłowego ? Clifforda Brooks Stevensa. Auto znakomicie sprzedawało się przez wiele lat. Premiera Wagoneera miała miejsce w listopadzie 1962 roku i zbiegła się z wprowadzeniem nowej nazwy spółki Kaiser Jeep, powstałej jeszcze w 1953 roku.

Wagoneer był dużym pojazdem adresowanym głównie do rodzin. Próba wskrzeszenia ? głównie z myślą o młodszych klientach ? Jeepstera Commando w 1967 roku na niewiele się zdała. Pojazd sprzedawał się całkiem przyzwoicie, jednak można było zauważyć, że klienci oczekiwali nowego modelu.

Cherokee SJ 1974-1983

W 1970 roku amerykańska firma Motors Corporation AMC przejęła spółkę Kaiser Jeep. Takie działania wywołały szereg zmian ? pojawiły się nie tylko mocniejsze silniki, ale przede wszystkim inny sposób zarządzania marką. Widząc znakomitą sprzedaż Wagoneera, który zmienił nazwę na Super Wagoneer, a tym samym zyskał luksusowy charakter i wiele nowych rozwiązań, postanowiono wprowadzić całkiem nowy pojazd. Auto miało być wariacją na temat Wagoneera i jednocześnie jego tańszą alternatywą. Tym samym w 1974 roku pojawił się Jeep Cherokee SJ, który w materiałach reklamowych był oficjalnie określany jako ?sport utility? (SUV), co poniekąd wskazywało, do kogo pojazd miał być adresowany.

Gabaryty nowego Jeepa (długość ? 4735 mm, szerokość ? 1900 mm, wysokość ? 1687 mm) lokowały go w klasie średniej wielkości pojazdów. Początkowo zaoferowano model dwudrzwiowy, z charakterystycznymi długimi tylnymi szybami i ?głową Czirokeza? na tylnym słupku pojazdu. W roku 1976 pojawiła się bardziej terenowa wersja ? Cherokee Chief (potem Pioneer) ? z ogromnym silnikiem V8 o pojemności 6,6 l. W roku 1977 zadebiutował długo oczekiwany czterodrzwiowy model Cherokee S (Sport). Dostępne były również modele Golden Eagle, Golden Hawk, Classic i Laredo. Do dosyć popularnych należał model Levis, który powstał we współpracy z firmą odzieżową. W kolejnych latach seria zyskała nazwę Denim.

Jak przystało na amerykańskie pochodzenie, pod maską Jeepów montowane były tylko silniki benzynowe. Podstawową jednostkę stanowił silnik AMC l6 pracujący w układzie R6. Motor miał pojemność 4,2 l i był oferowany przez cały czas produkcji. Do 1979 roku montowano też mniejszy silnik 3,8 l. Oprócz niego dostępne były ? dość nowatorskie jak na tamte czasy ? jednostki AMC V8, które dobrze spisywały się w Jeepie Wagoneer, a jeszcze lepiej w lżejszym Cherokee. Silnik V8 o pojemności 5,9 l początkowo specyfikowany był do 177 KM, potem do 198 KM. Jednak gdy te parametry okazywały się niewystarczające, klienci mogli decydować się na większy silnik V8 o pojemności 6,6 l i mocy 215 KM. Modele posiadały trój ? lub czterobiegowe automaty.

Jeep Cherokee SJ

Zdjęcie 1 z 4

Jeep Cherokee SJ

Cherokee XJ 1984-2001

Historia Jeepa Cherokee ? jak podają znawcy marki ? powinna zaczynać się właśnie od tego modelu. Choć to poprzednia generacja wyznaczyła kierunek rozwoju, to dopiero model XJ pokazał absolutne nowatorskie podejście do pojazdów terenowych. Historia tej generacji Cherokeego zbiegła się ze zmianami własnościowymi. W 1980 roku AMC ? ówczesny właściciel marki Jeep ? rozpoczął współpracę z Renault. Francuski koncern do 1983 roku posiadał nawet pakiet kontrolny w spółce AMC. Koniec końców w 1987 roku pakiet 47% akcji został sprzedany Chryslerowi. W ten sposób wyodrębniła się nowa firma motoryzacyjna.

Prace nad pojazdem sięgały końca lat siedemdziesiątych, kiedy gotowe było już nadwozie samonośne, powstałe przy zaangażowaniu inżynierów AMC, pod kierunkiem Richarda A. Teague, a potem także Renault. Model Jeep XJ w momencie premiery w 1984 roku całkowicie odciął się od poprzednika, nie tylko przez samonośne nadwozie, ale i przez znacznie mniejsze gabaryty (długość ? 4242, szerokość ? 1791, wysokość ? 1605 mm). Auto było też znacznie lżejsze ? w wersji czterodrzwiowej z silnikiem 4.0 l ważyło 1430 kg. Nic więc dziwnego, że na tle konkurencji Cherokee wypadał znakomicie, pokazując kierunki rozwoju samochodów terenowych. Nową generację z poprzednikiem wiązały tylko prostokątne kształty. W walce o wagę zastosowano sporo ?plastików? ? tylna klapa, przednia atrapa chłodnicy. Zderzaki nadal pozostawały stalowe. Do roku 1990 na niektórych rynkach Cherokee występował też w najbogatszej wersji wyposażenia, która nosiła nazwę Wagoneer, przez co auto często jest mylone z większym modelem. Ponadto w ofercie były też wersje Cherokee Chief, Pioneer, Laredo.

Początkowo pod maską znalazł się debiutujący silnik benzynowy AMC 150 2,5 l o mocy 105-130 KM oraz jednostka 2,8 V6 o mocy 115 KM, która została zamieniona już w 1986 roku na AMC 242 o pojemności 4,0 l. Zaoferowano też turbodiesel Renault 2,1 l, który jednak nie przyjął się w Stanach Zjednoczonych. Jednostka była tam oferowana tylko do 1986 roku, w Europie do 1994. Posiadający tylko 85 KM mocy silnik znacznie odbiegał od oczekiwań klientów. Był też dosyć zawodny i mało żywotny. Przełom w palecie silnikowej nastąpił 1987 roku. Za całe zamieszanie odpowiedzialna była jednostka AMC 242 o pojemności 4,0 l i układzie cylindrów R6. Motor w kolejnych latach był modernizowany ?osprzętowo? i oferowany do końca produkcji, czyli aż do 2001 roku. Jednostka idealnie wpisała się w charakter Cherokeego. Przez klientów była ceniona za dużą moc ? prawie 200KM ? oraz za ogromną bezawaryjność i długowieczność.

Przez pierwsze dwa lata z silnikami montowano czterobiegowe skrzynie manualne, później już tylko pięciobiegowe. Z automatami było podobnie ? początkowo były to trój-, potem cztero-, a na końcu pięciobiegowe rozwiązania. W większości przypadków oferowano model czteronapędowy. Najtańsze wersje Jeepa występowały tylko z napędem na tył. Auto nadal posiadało dwa sztywne mosty, jednak z przodu były one prowadzone już przez układ czterech wahaczy, co znacznie poprawiało komfort podróżnych.

Cherokee znakomicie się sprzedawał, tym samym podbijając kolejne rynki światowe. Od początku produkowany był ? poza Stanami Zjednoczonymi ? także w Chinach, od 1986 roku w Argentynie, od 1987 w Wenezueli, a od 1992 w Egipcie. W 1997 roku, po trzynastu latach obecności na rynku, przyszedł czas na modernizację. Dzisiaj zapewne ?odtrąbiona? byłaby kolejna generacja. Pojazd jednak przeszedł gruntowny lifting nadwozia. Pojawiły się obłe kształty zderzaków, przedniej atrapy, tylnej klapy bagażnika oraz świateł. Wnętrze również uległo przeobrażeniu ? centralnie pojawił się zespolony układ zegarów, wszystko zastało przykryte miękkimi materiałami tapicerskimi, tu również pojawiło się mnóstwo obłych plastików. Zaproponowano zmodernizowane silniki benzynowe 2,5 l i 4,0 l oraz silnik 2,5 l VM Motori, który nie cieszył się dobrą opinią. W 2001 roku zakończono produkcje modelu XJ. W Chinach auto wytwarzano do 2005 roku, ale tylko na wewnętrzny rynek.

Jeep Cherokee XJ

Zdjęcie 1 z 4

Jeep Cherokee XJ

Na platformie Cherokee XJ w latach 1986-92 oferowany był też pickup o nazwie Comanche MJ.

Jeep Comanche
Jeep Comanche

Cherokee KJ 2001-2006

Nowy Cherokee zadebiutował w styczniu 2001 roku w Detroit, tym samym zastąpił model XJ. Na rynku amerykańskim pojazd oferowano pod nazwą Liberty KJ, na innych rynkach jako Cherokee KJ. Początkowo nowy model nie został zbyt przychylnie przyjęty. Dopiero z czasem zyskał grono wiernych użytkowników. Cherokee był zupełnie inny od poprzednika, całkowicie nowy, bazujący i nawiązujący do prototypów Jeepa Wranglera Dakar, Jeepstera czy Versity.

W porównaniu do poprzedniego modelu pojazd był dłuższy, nieznacznie szerszy i dużo wyższy (jego wymiary: długość ? 4420 mm, szerokość ? 1810 mm, wysokość ? 1770 mm). Zaoferowano tylko jedno nadwozie pięciodrzwiowe. Auto z zaokrąglonymi elementami, z wyeksponowanymi nadkolami i charakterystycznym frontem absolutnie nie przypominało poprzednika. Dało się słyszeć głosy, że nowy Jeep zdziecinniał. Cherokee przez niektórych był nazywany Pokemonem.

Wraz z pojawieniem się nowej generacji, wprowadzono szereg rozwiązań nieobecnych wcześniej w Jeepach ? inne silniki, niezależne zawieszenie przednie, listwowa przekładnia kierownicza i wiele innych rozwiązań. Nowe silniki to przede wszystkim mocna jednostka benzynowa 3,7 l, znana z Granda i oparta na konstrukcji 4,7 l V8. Motor pracował w układzie V6. Jednostka ? jak czas pokazał ? była ogromnie żywotna i ceniona. Małym zainteresowaniem cieszył się drugi silnik benzynowy ? 2,4 l pracujący w układzie R4. Teoretycznie był oszczędniejszy, jednak aby napędzić pojazd, jego zapotrzebowanie na paliwo gwałtownie wzrastało.

Z diesli początkowo pojawił się 2,5 l VM Motorii, który nie był już tą samą awaryjną jednostką, montowaną w poprzednim modelu. W tym przypadku mieliśmy do czynienia z zupełnie nowym motorem. W roku 2004 roku zaoferowano jego wzmocnioną wersję ? 2,8 l ? która w kolejnych latach została przekonstruowana i wzbogacona o nową turbosprężarkę ze zmienną geometrią przepływu spalin. Za Oceanem w 2005 i 2006 roku próbowano wprowadzić do oferty silnik diesla, jednak klienci nie zaakceptowali takiego rozwiązania. Jednostki napędowe współpracowały z 4- i 5-biegowymi automatami oraz 5- i 6- biegowymi skrzyniami manualnymi. Standardowo układ napędowy ? jak u poprzednika ? był realizowany przez reduktor dwubiegowy. Opcjonalnie klient mógł zdecydować się na opcję z napędem tylko na tył.

W 2005 roku Cherokee przeszedł nieznaczny lifting. W 2006 pojawił Cherokee Renegade z mocno zmodyfikowanym nadwoziem, z charakterystycznym tłoczeniem maski i z dodatkowymi światłami umieszczonymi na dachu. Poza Stanami Zjednoczonymi pojazd był wytwarzany w Egipcie, Wenezueli i Iranie. Produkcję zakończono pod koniec 2006 roku.

Jeep Cherokee KJ

Zdjęcie 1 z 4

Jeep Cherokee KJ

Cherokee KK 2007-2012

W 1998 roku Chrysler zawarł partnerstwo z Daimlerem, tym samym tworząc DaimlerChrysler. Połączenie koncernów oznaczało jedno ? przyszedł czas na zmianę polityki firmy. Od tej pory marka Jeep miała również być niżej pozycjonowana od Mercedesa, co znalazło odzwierciedlenie nie tyle w jakości pojazdów, co w specyfikacji wyposażenia i wykończenia. Nowy Cherokee KK, za Oceanem nazwany Liberty KK, nie przypominał już poprzednika. Swoją prostokątną stylizacją był raczej podobny do oferowanego w tamtym czasie Jeepa Commandera. Nawiązywał też do Cherokeego XJ. Auto zachował przy tym zasadnicze proporcje, zbliżone do wcześniejszej generacji Cherokeego KJ. Wymiary katalogowe debiutującego modelu wynosiły kolejno: długość ? 4490 mm, szerokość ? 1840 mm, wysokość ? 1900 mm. Wchodzące do sprzedaży za czasów Daimlera modele Jeepa zwykle korzystały z rozwiązań niemieckich. W tym przypadku właściwie powielono technikę poprzednika.

Do napędu posłużyły dwa silniki. Za Oceanem w ofercie obecny był tylko benzynowy 3,7 l V6. Poza rynkiem amerykańskim zaproponowano ? znaną z poprzednika ? jednostkę diesla 2,8 l CRD. Z przodu nadal pozostawiono zawieszenie niezależne, a z tyłu sztywny most. Pojazd posiadał wzdłużny układ napędowy. Napęd stale był realizowany na tył z możliwością dopięcia przodu. Na tej samej płycie produkowano też bliźniaczego Dodge Nitro.

Model KK sprzedawał się zdecydowanie gorzej niż poprzednik, co było wynikiem kryzysu, który zbiegł się z premierą modelu. Na początku maja 2007 roku DaimlerChrysler w wyniku kryzysu zmuszony został do sprzedaży części amerykańskiej firmy. Początkowo odkupił ją fundusz inwestycyjny. Na szczęście firmę udało się uratować. W połowie 2009 roku rząd amerykański udzielił jej ogromnego wsparcia finansowego, dając zgodę na wejście do koncernu grupie Fiata. Warunkiem koniecznym do objęcie pakietu kontrolnego było stworzenie kilku nowych modeli pojazdów. Po ogromnych spadkach w latach 2008 i 2009 od roku 2010 sprzedaż Jeepa sukcesywnie wzrastała. Ostatni Jeep Cherokee KK zjechał z taśmy produkcyjnej 16 sierpnia 2012, ustępując miejsca nowemu modelowi.

Jeep Cherokee KK

Zdjęcie 1 z 3

Jeep Cherokee KK

Cherokee KL 2013-

W marcu 2013 roku na targach w Nowym Jorku zaprezentowany został nowy Jeep Cherokee KL, co było jednym z warunków koniecznych, jakie musiały być spełnione, aby 1 stycznia 2014 roku powstała nowa grupa FCA (Fiat Chrysler Automobiles). Przy okazji zrezygnowano z podwójnej nazwy ? Liberty za Oceanem, a Cherokee poza Ameryką.

Cherokee KL był całkowicie nową konstrukcją, odcinającą się od poprzedników. Pojazd powstał w oparciu o innowacyjną, kompaktową platformę Compact U.S. na bazie, której produkowana była już Alfa Romeo. Początkowo wprowadzenie nowego pojazdu wzbudziło niemałe kontrowersje, głównie ze względu na pierwsze zdjęcia pojazdu, na których auto nie wypadało korzystnie. Na fotografiach widoczny był nietypowy front z podłużnymi, wąskimi światłami, załamanie atrapy chłodnicy, a przy tym absolutnie nieterenowe zamknięcie tyłu pojazdu . Ale to nie te elementy były największym problemem. Zaproponowano poprzeczne ustawienie silnika, stały napęd na przód i okresowo dopinany tył, co wśród konserwatystów nie zostało dobrze przyjęte. Podnoszące się głosy zastały szybko uciszone napływającymi z rynku wynikami sprzedaży. Już w pierwszym roku sprzedaży nowy Cherokee kilkukrotnie przebił poprzednią generację.

Cherokee trafia w rynek. Klienci obecnie oczekują pojazdów osobowych, przedkładając komfort nad właściwości terenowe. Jednak tutaj udało się wprowadzić kompromis, czego przykładem jest model Trailhawk z regularnym reduktorem. Ponadto oferowane są specyfikacje Sport i Limited z napędem tylko na przód lub elektorniczno-wiskozowym sterowaniem napędu.

Zaproponowane silniki to również nowe konstrukcje. W pierwszej kolejności zaoferowano model z jednostką benzynową 3,2 l V6, która bazuje na większym rozwiązaniu 3,6 l V6 oferowanym w wyższych modelach Jeepa. Jest to nowy silnik dysponujący mocą 270 KM. Motor jest bardzo oszczędny i konfigurowany przy tym z nową 9-biegową automatyczną skrzynią biegów ZF. Na wybranych rynkach zaproponowano też silnik benzynowy 2,4 l o mocy 180 KM oraz diesel 2,0 Multijet dostępny tylko w Europie i znany ? między innymi ? z produktów Fiata. Silnik konfigurowano z 6-biegową przekładną manualną lub 9-biegowym automatem. Jednostka dysponuje wtedy odpowiednio dobraną mocą równą 140 lub 170 KM.

Jeep Cherokee Trailhawk KL 2014

Zdjęcie 1 z 4

Jeep Cherokee Trailhawk KL 2014

Przyszłość

Znakomite wyniki sprzedaży Jeepa Cherokee napływające ze wszystkich rynków pokazują świata, że przyszłość tego modelu jest właściwie niezagrożona. Jednych kontrowersyjna stylizacja nie przyciąga, drugich wprost przeciwnie. Model Cherokee KL Trailhawk znów wytyczył standard wielozadaniowego, a przy tym rodzinnego pojazdu, który bez obawy wjedzie w teren.

Oznaczenia literowe poszczególnych modeli Cherokeego zaczynają się od serii ?CJ? (civilian Jeep). Podczas wprowadzania kolejnych modeli w dowolny sposób dobierano literę, która miał znaleźć się przed literą ?J?, oznaczającą ?Jeep?. Wprowadzając model ?KK? zerwano z tą procedurą, tym samym tworząc nową tradycję, w której oznaczenie modelu Cherokee rozpoczyna się od litery ?K?, a druga część jest kolejną literą alfabetu.

Historia modelu

1974 ? pierwszy model Jeepa Cherokee SJ

1976 ? wprowadzenie dużego silnika V8 6,6 l

1977 ? wprowadzenie wersji czterodrzwiowej

1983 ? zakończenie produkcji SJ

1984 ? premiera Cherokee XJ

1986 ? wprowadzenie pięciobiegowych skrzyń biegów

1987 ? wprowadzenie silnika AMC 242 4,0 l

1991 ? dodanie wtrysku wielopunktowego

1995 ? premiera silnika 2,5 TD VM Motori

1997 ? gruntowny lifting pojazdu

2001 ? zakończenie produkcji modelu XJ premiera KJ

2005 ? lifting nadwozia, zmodernizowany silnik 2,8 CRD

2006 ? premiera modelu Cherokee Renegade

2007 ? premiera nowego Cherokeego KK

2010 ? wycofanie pojazdu ze sprzedaży w Europie

2012 ? zakończenie produkcji Cherokee KK

2013 ? premiera nowego modelu Cherokee KL

Autor: Grzegorz Surowiec, zdjęcia: archiwum